Revolutie in Egypte – Interview met een Egyptische anarcho-syndicalist

19 september 2011 – bron: http://www.kosmoprolet.org/

Een interview met Jano Charbel, arbeidsjournalist en anarcho-syndicalist uit Caïro over klassensamenstelling, Islamisten, vakbonden, gender-verhoudingen, feminisme en de perspectieven van de sociale strijd in Egypte. Het interview is afgenomen door twee vrienden van de klasseloze samenleving in Caïro in de lente van 2011. Ondanks dat deze tekst inmiddels al uit de lente van 2011 komt, en de vertaling dus drie kwart jaar oud is, bevat deze tekst naar mijn mening een bron van informatie over de samenstelling van de sociale strijd in Egypte. En bied deze een perspectief dat – zeker in de Nederlandse taal – erg ontbreekt, niet alleen in de reguliere media maar ook in onze eigen alternatieve media.

Daarnaast ben ik van mening dat met de scherpe interview vragen en de betrokkenheid van de interviewer erg duidelijk wordt wat de waarde is van dit soort internationale betrekkingen. Waar vanuit plekken met een grotere traditie van sociale strijd anderen kunnen worden bijgestaan in het vormen van hun eigen strijd. Zij het door discussie en/of materiële middelen.

Ik draag deze vertaling op aan onze kameraden in Egypte en Griekenland in solidariteit met de algemene stakingen die zij vandaag, op 11 februari 2012, afkondigden in hun strijd tegen kapitalistische overheersing en voor een werkelijk vrije en rechtvaardige samenleving.

Hoe zou je de klassensamenstelling van de opstand omschrijven? En tot op welk niveau was economische onvrede een drijvende kracht, zelfs terwijl politieke en niet zozeer economische eisen de meest gehoorde waren?

De opstand begon, zoals algemeen bekend is, op 25 januari (2011). Dat is Egyptische Politie Dag. Natuurlijk was er al een sterke afkeer tegenover de politie. Op 25 januari was het vooral de jeugd die de straat op ging, ook al waren er ook oudere mensen, die waren echter niet in de meerderheid. De protesten, waarvoor werd opgeroepen op Facebook, gebeurde in een aantal steden in het land. Ik was toentertijd in Alexandië. Er waren daar ongeveer 20.000 mensen aan het demonstreren en in Caïro waren de aantallen veel groter. Maar omdat ik hier niet was kan ik niet zo veel vertellen over de samenstelling op de eerste dag. Toen ik in Caïro aankwam om één uur in de nacht aankwam waren de mensen al van het Tahrir-plein verdreven. Er waren echter nog steeds meer dan 10.000 mensen aanwezig in de straten om te demonstreren en protesteren; ik dacht dus, het is een erg grote issue. Ik had niet meer zulke aantallen op straat gezien sinds de oorlog tegen Irak.

De leuzen waren vooral gericht tegen het regime en een aantal waren geïmporteerd vanuit Tunesië, zoals “de mensen eigen de verwijdering van het regime”. Activisten van de Egyptische oppositie hebben verscheidene anti-Mubarak leuzen en anti-regime slogans gebruikt sinds december 2004. Maar deze specifieke leus was niet gebruikt tot het succes van de Tunesische opstand. Deze Tunesische anti-regime slogan is nu te horen op de straten van Libië, Yemen, Syrië en in de opstanden in andere Arabische landen.

Een andere leus was “Hier is Mohammed met Younis” – betekenend: Christenen en Moslims zijn verenigd – “Morgen is Egypte zoals Tunis”. Dus ik denk dat de drijvende kracht en inspiratie kwam van de Tunesische Revolutie. Egyptenaren realiseerden “We kunnen hetzelfde doen, we kunnen ons ontdoen van deze dictator die al 30 jaar dit land regeert én, samen met de dictator, het gehele regime. Dit hele corrupte, onderdrukkende systeem kan worden verwijderd” net zoals ze in Tunesië hebben gedaan. Ik twijfel niet aan het revolutionaire potentieel van de Egyptische jeugd of de Egyptische massa's maar ik denk dat zonder het voorbeeld van Tunesië de revolutie in Egypte een stuk minder aannemelijk zou zijn.

De Egyptische bevolking werd zelfverzekerder en militanter na het zien van het succes van andere Arabieren (Tunesiërs) in het omverwerpen van een regime dat op erg vergelijkbaar wijze onderdrukkend, corrupt, dictatoriaal, pro-imperialistisch en door het Westen gesteund – net als Mubarak's regime hier thuis. Toch was iedereen verrast door de aantallen mensen die de straat op gingen in steden door het hele land, waaronder Alexandrië, Caïro, Suez, Mahalla, Mansoura etc.

Dus al vanaf het begin waren protesten in Mahalla, bijvoorbeeld 'arbeiders' protesten?

Ik was niet in Mahalla tijdens de 18-daagse opstand, maar ja, Mahalla is een geïndustrialiseerde stad. Verslagen wijzen er op dat er op de protesten onder andere arbeiders, studenten, boeren, en werkelozen waren. Mahalla is ook belangrijk omdat er een historische opstand is geweest in die stad op 6 en 7 april 2008, hoofdzakelijk geleid door mensen uit de arbeidersklasse, werkeloze jeugd, armen uit de straten en andere gemarginaliseerde groepen in de samenleving.

Voorafgaand aan de volksopstand in deze stad was er een ongekende golf van stakingen door het hele land – beginnend met de textiel-staking in Mahalla in december 2006. Het succes van deze staking gaf de Egyptische arbeidersklasse de moed om hun rechten op te eisen – hun politieke en hun sociaaleconomische rechten. De opbouw vind ook haar oorsprong in 12 december 2004 toen 300 mensen het eerste publiekelijke anti-Mubarak protest hielden. Dit was ongekend tot dat moment. Niemand durfde tot dat moment “Weg, weg met Hosni Mubarak” op straat te roepen; als je het durfde om te doen zou zeer waarschijnlijk verdwijnen en niemand zou ooit nog iets van je gehoord hebben.

Je zou dus een aantal momenten en katalysatoren in de recente geschiedenis kunnen aanwijzen. Hierbij moet ook worden vermeld dat 25 januari Egyptische Politie Dag is (of beter gezegd, was), een officiële nationale vrije dag. De Egyptische politie werd al lang veracht voor hun onderdrukking, aanwezigheid, arrogantie, gewelddadigheid, hun wijdverspreide en systematische gebruik van martelingen, gepaard gaan met hun corruptie. De politie was, en is nog steeds, het meest gehate gezicht van de Egyptische staat.

Die haat is iets dat verschillende delen van de samenleving zou kunnen verenigen – studenten, professionals, arbeiders...?

Ja, maar vanaf het begin was het vooral de jeugd die de straat op ging. Natuurlijk waren er arbeiders bij betrokken, zowel blauwe- als witte-boorden werkers¹. Toch zijn de arbeidersstakingen pas in een later stadium in de 18-daagse opstand begonnen. Duizenden arbeiders steunden in eerste instantie de opstand van 25 januari vanuit de fabrieken. Zij stuurde brieven en berichten van solidariteit; later begonnen zij met protesteren en te kamperen op het Tahrirplein. Maar het was pas drie of vier dagen voor de val van Mubarak dat zij massaal gingen staken.

Zou je kunnen zeggen dat de toename van de stakingen een beslissende rol hebben gespeeld in het verdrijven van Mubarrak?

Ik denk dat als er geen stakingen zouden zijn geweest, Mubarak er op had kunnen gokken om het vuur van de protesten uit te laten doven en het momentum te laten verliezen. Het regime zette haar propaganda in volle kracht in – via de staatstelevisie, radio en de kranten – om zo het beeld van opstand te verzwakken en verdraaien. En ze gebruikte de media ook erg effectief om de mensen angst in te boezemen. Het was een erg goed georganiseerde campagne van psychologisch terrorisme gericht op de massas.

Propaganda spuwde het beeld uit dat we in chaos leefden, dat we terug moesten naar stabiliteit en normaliteit en dat Mubarak Egyptes redder was. Er zitten buitenlandse krachten achter deze protesten – Iran, Hamas, Hezbollah, Israël, the VS, Groot Brittanië, Al-Queda, Taliban, etc.

Als het niet aan de arbeidersstakingen had gelegen had Mubarrak de macht kunnen behouden, niet oneindig, maar zeker nog voor 6 maanden – tot het einde van zijn termijn. En dan had hij zijn zoon Gamal op de troon kunnen installeren. Zo had hij het regime kunnen behouden. In dat geval hadden we massale hevige straatprotesten gezien, die echter niet zo veel hadden bereikt. Dus ik denk dat het keerpunt in de opstand lag bij de stakingen.

Wat voor een schaal behaalde de stakingen? Waren zij zo groot als in 2008, of misschien nog groter?

Nu zijn ze misschien wel groter dan in 2008. De golf van stakingen die begon in december 2006 werd minder tegen het eind van 2010. Er werd door het hele land nog wel melding gemaakt van arbeidsstakingen maar het aantal nam af, net als de arbeidersprotesten. De heropkomst tijdens de opstand – op 8 februari 2011 – betrof ook belangrijke sectoren van de nationale economie. Arbeiders uit het openbaar vervoer ging in staking terwijl duizenden anderen in de regio langs het Suezkanaal protesteerden of dreigden ook over te gaan tot stakingen. En dt is een van Egypte's primaire bron van inkomsten en opbrengsten Deze stakingen voerden de druk op het regime meer op dan wat dan ook – je kunt straatprotesten controleren, maar als er gigantische protesten zijn in combinatie met stakingen, zit je flink in de problemen.

Arbeidsstrijd voorafgaand aan de Revolutie

Hoe zou je de meest recente ontwikkeling in de situatie van de arbeiders omschrijven? Veel analyses berichten over een grote terugval voor de arbeiders in de afgelopen decennia. Paul Amar schrijft: “de passie van arbeiders die begon met de opstand komt niet vanuit hun gemarginaliseerde positie of armoede; eerder vindt deze zijn oorsprong in hun centrale betrokkenheid in nieuwe ontwikkelingsprocessen en dynamiek.”ⁱ

Ik zou zeggen dat wat de stakingsgolf in 2006 tot nu triggerde was de verkiezingen binnen de vakbonden van oktober en november 2006. Er worden elke vijf jaar landelijke verkiezingen hiervoor gehouden. En die van 2006 zijn waarschijnlijk de slechtste geweest die Egypte ooit heeft meegemaakt. De meest ondemocratische en frauduleuze verkiezingen ooit – meer dan 20.000 arbeiders zijn er van weerhouden om zichzelf kandidaat te stellen of om zichzelf te nomineren.

Maar de officiële vakbond wordt toch vanaf het begin af aan al door de staat gecontroleerd? Dus wat voor een verschil maakte dit?

Ja maar de verkiezingen van 2006 maakte voor iedereen duidelijk dat deze vakbondsfederatie totaal niet de belangen van de arbeiders vertegenwoordigd. Dat al haar bonden – van lokale comité tot de algemene bonden tot de raad van de Egyptische Vakbondsfederatie (ETUF) – de belangen behartigen van de heersende partij, van het kapitaal. Zij zijn allemaal mensen van Mubarak, de lievelingen van het regime.

Na de uitslagen van deze smerige vakbondsverkiezingen gingen werkers van het staatsbedrijf Mahalla Textile Company – in die tijd had deze zo'n 27.000 werknemers – in december 2006 in staking. Zij kregen het voor elkaar hun eisen ingewilligd te krijgen en ze riepen ook op voor een stemming die het vertrouwen opzegde in het lokale vakbondscomité omdat zij hen niet representeerde. Ze begonnen met het verzamelen van handtekeningen om hun vakbondscomité in twijfel te trekken.

In onderhandelingen met de staatsvakbond ETUF en haar Algemene Bond voor Textielwerkers kregen ze het voor elkaar om een overeenstemming te bereiken om een eigen comité op te richten om te werken aan de arbeidersbelangen. De Algemene Vakbond achtte het officiële vakbondscomité niet onrechtmatig, maar liet de arbeiders toe om hun eigen representanten te kiezen in een nieuw zorgdragend comité.

Vergelijkbare eisen verspreidde zich naar andere textielwerkers, waaronder ook naar het staatsbedrijven Kafr el-Dawwar en Shebin el-Kom – beide erg grote textielbedrijven in de Nijl delta. Shebin el-Kom was geprivatiseerd dus zij hadden een aantal andere eisen, maar de arbeiders van alle drie deze bedrijven eisten het aftreden van de lokale vakbondscomités omdat deze ondemocratisch waren aangewezen en niet representatief waren.

In Kafr el-Dawwar en Shebin el-Kom wisten zo ook wat concessies te behalen. Dus deze stakingsgolf verspreidde zich en groeide exponentieel toen arbeiders zagen dat de enige manier om hun rechten te behalen was om te gaan staken. Andere sectoren volgde snel en begonnen ook met staken – waaronder handarbeiders, werknemers en kantoormedewerkers – waaronder advocaten, docenten, doctoren, ziekenhuismedewerkers etc.

Zouden deze stakingen in juridische termen als wilde stakingen worden omschreven? Ze waren duidelijk niet afgekondigd door de staatsbond...

Ze waren niet door de staatsbond geautoriseerd, dus ja, ze werden gezien als wilde stakingen.

Deze staking beïnvloedde alle sectoren van de economie en samenleving – publieke sector en private sector; blauwe- en witte-boorden arbeiders, flexwerkers, de informele arbeiders² – iedereen begon te staken voor hun rechten. Werkers realiseerden dat de autoriteiten niet onze eisen inwilligden als we enkel buiten werktijden protesteerden, of als we enkel petities tekenden. De kracht van de staking legde druk op de autoriteiten om de eisen van de arbeiders in te willigen.

Wat ik me realiseerde terwijl ik verslag uitbracht van een aantal verschillende stakingen, was dat iedereen zei: “Waarom Mahalla en wij niet?”, “Hoe komt het dat zij hun rechten krijgen en wij niet?”, “Wij moeten ook staken.” Dit leidde tot een enorme golf van stakingen van december 2006 tot op de dag van vandaag die ongekend was sinds 1947. Maar tijden de jaren tussen 1950 en 1990, en zelfs tot 2009, waren de blauwe-boorden bonden totaal gecontroleerd door representanten van het regerende regime. Arbeiders die zich uitspraken tegen het systeem werden óf verwijderd uit hun vakbondscomités óf weerhouden van nominatie, en soms zelfs in de gevangenis gegooid.

Dus in december 2006 brak er een nieuw tijdperk van stakingen en protesten van arbeiders en professionals; en dit was een erg belangrijke stap in de opbouw naar de revolutie. Egyptische arbeiders begonnen actief hun ongenoegen te uiten over de corruptie, privatiseringen van bedrijven en het mismanagement van deze bedrijven door corrupte ambtenaren.

Duizenden werkers klaagden dat er een opzettelijke en systematische campagne was van het regerende regime om bedrijven uit de publieke sector verlies te laten leiden zodat ze geprivatiseerd konden worden. En om zo onwettig geld te verdienen aan deze privatiseringen. Volgens financiële schattingen betreft het fortuin van de Mubarak familie van 1 tot 70 miljard dollar. Het meeste van dit onwettige geld is verzameld in de jaren '90 toen de privatiseringen begonnen.

Het Mubarak-regime nam IMF-beleid aan als haar officiële beleid. De staat ging over tot een neoliberaal kapitalisme en opende haar markten via privatiseringsplannen. Dit is waar de corrupte ambtenaren miljoenen begonnen te verdienen, als het geen miljarden zijn. En natuurlijk, in de afwezigheid van een democratisch systeem, is er geen aansprakelijkheid of transparantie – de corruptie kon ongestoord haar gang gaan, het werd de norm.

Een conservatieve Duitse krant had een interessant verslag over Mahallaⁱⁱ Zij interviewde een private fabriekseigenaar die de staking in Mahalla steunde omdat hij vond dat de arbeiders in de staatsfabriek een lager loon kregen dan wat hij zijn eigen arbeiders moest betalen. In andere woorden, dalen de lonen altijd als de bedrijven geprivatiseerd worden, of gaat het meer over de ontslagen?

Over het algemeen – maar niet in alle gevallen – heeft de private sector betere lonen. Maar betere lonen vertalen zich nog niet in meer arbeidersrechten. In tegendeel, de meeste vakbonden zijn in bedrijven in de publieke sector te vinden. Eb de meeste tijdelijke arbeiders bevinden zich in de private of informele sector. Je kan dus wel meer betaald worden in de private sector, maar over het algemeen heb je er geen vakbond, je hebt dus misschien geen pensioen en hebt minder baanzekerheid omdat je op elk moment ontslagen kan worden. Arbeiders die zichzelf proberen te organiseren, zich verenigen in bonden of staken hebben een grote kans ontslagen te worden.

Er zijn over het algemeen minder rechten voor arbeiders in de private sector – waaronder het recht om je te organiseren en op collectieve onderhandelingen.

Tijdelijk- en stukwerk contracten komen ook veel voor in de publieke sector, maar minder dan in de private. Arbeiders moeten een ongedateerde ontslagbrief tekenen, en de baas kan de datum van uittreding op elk moment invullen. Arbeiders zijn weerloos als er geen bonden zijn die hun belangen beschermen. Arbeiders worden hun periodieke/jaarlijkse bonussen ontnomen, ze hebben geen recht op gezondheidszorg, op vervoer, huisvesting of pensioenplannen. Zij worden eigenlijk ontdaan van de meest basis arbeidsrechten.

Denk je dat het deel van het proletariaat dat zonder werk zit, of zich in de informele sector bevind gegroeid is? Paul Amar noemt een recentelijke investeringspiek in Egypte. Daalt de hoeveelheid banen in productiewerk over het algemeen door privatiseringen of is er een piek die juist meer arbeidsplekken absorbeert?

Dit was het geval met textielbedrijf Shebin el-Kom (nu Indorama-Shebin) en talloze andere bedrijven die onrendabel zijn gemaakt. Het Mubarak regime heeft daarom besloten om deze te verkopen aan investeerders. Ik ben het er niet mee eens dat de private sector nieuwe kansen op banen heeft gecreëerd. In tegendeel; als deze bedrijven uit de publieke sector worden overgekocht ontslaan zij meestal duizenden werkers.

Dus werkeloosheid is nu een groter probleem dan zeg, 20 jaar geleden?

We hebben eigenlijk geen goede statistieken over werkeloosheid. Het Mubarak regime zei dat dit zeven procent was. Maar iedereen kon met eigen ogen zien dat dit totaal onwaar was. Vooral in de dorpen en rurale gebieden van Egypte, waar je arme families vindt die erg beperkte mogelijkheden hebben tot inkomen. Verarmde boeren families trokken massaal naar de verstedelijkte sloppenwijken waar zij vaak moeten terugvallen op bedelen en op zijn best seizoenswerk kunnen verrichten. Zij staan in de rijen op de stoepen van grote steden op zoek naar aannemers die hun willen huren voor constructiewerk. En dan heb je de informele sector nog die een deerde van de nationale economie beslaat. En die gekenmerkt wordt door stukwerk, seizoensarbeid en werk op oproepbasis.

Het zogenaamde overtollige proletariaat lijkt voor ons een immens groot issue in het globale perspectief. Feit is dat een groeiende groep mensen die hun arbeid verkopen dat niet meer kunnen doen op gangbare manieren en moeten terugvallen in de informele economie en eindigt in sloppenwijken.

Egypte is op de eerste plaats een agrarisch land – ook al probeert het hier van weg te gaan. Het aantal boeren en landarbeiders in ruraal Egypte is groter dan andere arbeiders en werknemers. Land werd van waarde ontdaan en afgestaan aan zakenmensen die nauw verbonden waren met de Nationale Democratische Partij (NDP) van Hosni Mubarak. Er waren enorme land toe-eigenen projecten die naar miljonairs en miljardairs gingen. Zoals in einde van de jaren '90 het project Toshka in de New Valley Government, in zuidwest Egypte.

De overheid zei, “we gaan dit tot een groen paradijs maken en investeerders zullen van over de hele wereld toestromen”. Ze verkochten het land vooral aan mensen van de NDP voor een fractie van de werkelijke waarde en aan mensen als de prins van Saudi Arabië Walid Abn Talal, één van de rijkste mensen op aarde.

Het hele project werd een mislukking; het land was ongeschikt voor landbouw; het is voor het grootste deel rotsachtige, onvruchtbare grond. Dus de enigste die er werkelijk van profiteerde waren zij die de beste grond kregen. De Saudische prins was er hier één van.

In het begin zei de Egyptische media dat Toshka duizenden nieuwe banen zou opleveren; grote kansen voor de jeugd en werkelozen. Toshka zou werkeloosheid tot iets uit het verleden maken. Het project zou de landbouw revolutionaire veranderingen brengen, fabrieken opleveren en overal zouden boerderijen te vinden zijn. Na een paar jaar, toen dingen steeds verder bergafwaarts gingen, zijn ze gewoon gestopt met spreken over dit gefaalde project.

Er zijn tegenstrijdige verslagen over de ontwikkeling van de Egyptische economie. Sommige suggereren dat deze sterk groeit, anderen zeggen dat statistische groei vooral komt door foute cijfers. Wat is jou beeld hier van en hoe zou je het algemene economische klimaat omschrijven?

Ik kan hier niet in detail antwoord op geven want ik ben geen econoom. Maar ja, de economie groeit. Buitenlandse directe investeringen zijn gestegen, de aandelenmarkt is gegroeid en heeft winst gemaakt, en alle zakenlieden in de bovenste klassen zijn erg blij. Maar dat vertaald zich niet door in vooruitgang voor arbeiders. Aan het eind is het de overheid die de scheve statistieken levert over het BBP³ en BNP⁴

Het minimumloon is sinds de jaren '80 van de vorige eeuw al gelijk, slechts 35 Pond (6 Dollar) per maand. Dit is onveranderd gebleven tot vorig jaar toen arbeiders-NGO's rechtszaken begonnen tegen dit onrealistisch lage minimumloon. Want nog geen enkel persoon kan leven van zo'n loon. Er werden juridische stappen ondernomen en er werden eisen voor een minimumloon van 1200 Pond (200 Dollar) gesteld tegenover de administratieve rechtbank. De rechtbank stemde in met het feit dat er een verhoging moest komen, en de Nationale Raad van Lonen – een instantie van de overheid – stelde vast dat het minimumloon op 400 Pond (70 Dollar) zou worden gesteld, wat nog steeds onrealistisch laag is. Zelfs de staatsvakbond ETUF stelde een minimum van 500 Pond voor. De NGO's zijn hierop verder gegaan met rechtszaken maar die hebben niets opgeleverd. Daarnaast zij de Raad dat dit minimumloon niet van toepassing zou zijn op de publieke sector – enkel voor private bedrijven.

Op welke gronden? Vanwege de hogere winsten in de staatssector?

De autoriteiten meenden dat het te veel druk zou leggen op de nationale economie, ze zouden niet genoeg geld in de staatskoffers hebben, enzovoort. Natuurlijk is dit – nu we weten dat deze ministers miljarden dollars hebben verzameld/gestolen en dat het fortuin van de familie van Mubarak wel kan oplopen tot 70 miljard Dollar – een totaal ongegrond argument. Deze reden werd aangedragen terwijl duizenden werknemers in de publieke sector slechts 60 tot 90 Pond (10 tot 15 Dollar) per maand verdienden. Hieronder vallen ook de staatswerknemers in de agrarische sector, technici en arbeiders in bijvoorbeeld de landaanwinningsprojecten.

Dus daar had je alleen iets aan als je op een bepaalde manier nog toegang had tot land?

Ja, of als je ander werk deed, of andere banen had. Tienduizenden over het hele land demonstreerden omdat ze een equivalent verdienden van 150 Dollar per maand of minder. Sinds december 2006 zijn er duizenden arbeiders die een maandelijks minimumloon eisten van 1200 Pond (rond de 200 Dollar). En ook dat dit minimumloon zou gelden voor alle sectoren.

Toen de opstand begon raakte deze sociaaleconomische eisen enigszins op de achtergrond, helaas. Het bleef echter een algemene eis, maar die werd naar de achtergrond gedrukt door de dringende politieke eisen van de opstand. Deze eisen werden het meest verwoord door de arbeiders zelf en de jeugd die betrokken was in de arbeidersbeweging.

Maar natuurlijk was de belangrijkste eis het verwijderen van Mubarak, het wegsturen van de ministers, hun rechtbanken, de opheffing van het Staatsveiligheid apparaat, het bestrijden van de corruptie etc. De eisen van de opstand waren vooral politiek, niet sociaal en economisch. En sinds de revolutie pompen de in het bezit van de staat zijnde media propaganda rond in de trant van: “Dit is niet het moment om te staken”, “De revolutie is geslaagd en over, ga terug aan uw werk want je schaad anders de nationale economie.” Ze gingen zelfs zo ver dat ze stakingen als onderdeel van de contrarevolutie wegzette.

Klink Orwelliaans.

Zeker, als het niet aan de stakingen van de arbeiders had gelegen dan zou Mubarak nog steeds aan de macht zijn geweest. Zelfs voor de revolutie waren de arbeiders de meest georganiseerde groep in de samenleving. Zij waren de meest invloedrijke en krachtige partij binnen Egyptes sociale bewegingen. Nu schilderen de staatsmedia, de interim-regering en het de Hoogste Raad van de Strijdkrachten (SCAF) de arbeidersstakingen af als onderdeel van de contrarevolutie.

De Commune van Tahrirplein

Om terug te gaan naar de revolutie. Hoe was deze georganiseerd? We horen telkens dat de politieke partijen en groepen geen belangrijke rol hebben gespeeld. Het was “het volk” die het deed. Sommigen spreken zelfs van de “Commune van Tahrirplein”.

Om de Commune van Tahrirplein te begrijpen moet je terug gaan naar de arbeidersstakingen en kijken hoe zij zichzelf redde terwijl ze geen inkomen hadden – deze stakingen konden weken duren, soms maanden. Als ze overgingen tot staken namen ze vaak hun familie mee om de fabriek te bezetten. Deze families voorzagen hen van goederen, en zorgden voor genoeg voedsel voor de arbeiders. Hetzelfde gebeurde op Tahrirplein. Het was op dezelfde gemeenschappelijke manier georganiseerd.

Dus hun families sliepen ook in de fabrieken?

Soms sliepen ze in hun eigen huizen, soms brachten werkers hen mee naar de demonstraties. En op Tahrirplein gebeurde hetzelfde, ze brachten hun families, hun families brachten voedsel en de mensen verdeelden dit onder elkaar.