Het Stanford Prison Experiment

Het Stanford Prison Experiment is een sociaal-psychologisch experiment dat in 1971 gehouden werd op de universiteit van Stanford. Het experiment staat in de lijn van het Milgram Experiment uit 1963 dat in de VS voor veel ophef zorgde.

Het Standford Experiment was een twee weken durend onderzoek waarin studenten in een gevangenisomgeving werden geplaatst en willekeurig in twee groepen werden opgedeeld, de gevangenen of bewakers. Het onderzoek vond plaats in de kelder van de universiteit die voor het onderzoek was omgebouwd tot gevangenis en werd geleid door Philip Zimbardo, psycholoog en professor aan de Stanford Universiteit.

In het experiment werd onderzocht hoe verondersteld gezonde, ‘goede’ mensen, door hun omgeving, hiërarchie en hun ‘rol’ kunnen veranderen. Het onderzoek toonde aan dat aardige mensen die handelen naar hun eigen moraal kunnen veranderen in wrede bewakers, niet in staat zichzelf of anderen te corrigeren van immoreel gedrag door een systeem van hiërarchie: in dit geval de ondergeschikte gevangene en de bewaker die boven hen staan.

In 2004 heeft Zimbardo getuigd in verdediging van een bewaker van de Abu Ghraib gevangenis in Irak. Hij meende dat de bewaker, Ivan “Chip” Frederick, een lagere straf verdiende gebaseerd op het feit dat weinig individuen kunnen omgaan met de machtspositie en druk binnen een gevangenis. Zeker als er sprake is van slechte training en supervisie. Uiteindelijk is er niet op deze verdediging in gegaan en kreeg Frederick de maximum celstraf van 8 jaar. Naar aanleiding van zijn ervaringen met het Standford Prison Experiment heeft Zimbardo het boek ‘The Lucifer Effect: Understanding How Good People Turn Evil’ geschreven over de overeenkomsten tussen de Abu Ghraib gevangenis en zij eerder gedane gevangenisexperimenten.

Bekijk hier de traier en de documentaire over het Stanford-gevangenisexperiment: