1 mei in Nijmegen - Een interview met de Buiten de Orde

In de nieuwste Buiten de Orde, het magazine van de Vrije Bond met dit keer als thema , verscheen onlangs een interview met de Anarchistische Groep Nijmegen over de 1 mei-demonstratie die we in Nijmegen medeorganiseerde. Het interview is, zoals het te belezen valt in de Buiten de Orde, hieronder eveneens afgedrukt:

De AGN heeft dit jaar op 1 mei een demonstratie georganiseerd. Dit was niet de eerste keer. Wat is voor jullie het belang van die dag en van een demonstratie op die dag?

Dat klopt, het is inmiddels alweer de derde 1-mei demonstratie die we in Nijmegen organiseren. Dit jaar hebben we in navolging van vorig jaar weer een antikapitalistische demonstratie georganiseerd. 1 Mei is historisch een dag van sociale strijd terugvoerend op de Haymarket Affaire[1]. De maatschappij en economie zijn sindsdien veranderd en er zijn hier in West-Europa veel sociale voorzieningen afgedwongen. Maar die sociale verworvenheden die in de jaren '70 en '80 zijn afgedwongen staan onder druk en economische uitbuiting is voor een deel van West-Europa naar de periferie in Oost- en Zuid-Europa en vooral Azië verplaatst. Daarbij moeten we niet vergeten dat ook hier in Nederland mensen nog steeds op basis van hun afkomst minder betaald worden, zoals arbeiders uit Oost-Europa die vooral in de bouw als goedkope arbeidskracht worden ingezet. De nieuwe generatie jongeren heeft het ook zwaar, met veel onzekere werkcontracten en hoge sociale lasten.

Er is een nieuw tijdperk van de klassenstrijd aangebroken. Waar ons wordt voorgehouden dat we vooral erg van elkaar verschillen, hebben we juist zo veel met elkaar gemeen. En juist als we dat herkennen, kunnen we een sterke vuist maken tegen de verschillende sociale problemen waar we allemaal tegenaan lopen. 1 Mei is voor ons een dag waarbij de verbinding die we met elkaar hebben centraal staat, en waarbij we een alternatief, voor ons revolutionair wereldbeeld aan het licht brengen.

Het is voor ons van belang een revolutionaire cultuur op te bouwen, en de 1ste mei is daar een onderdeel van. Zo'n cultuur bestaat uit verschillende dingen: [visie, praktijk,] muziek, samenkomst, sociale rituelen en ook herdenkings-[2], feest- en strijddagen.

Hoe was de demonstratie, ook in vergelijking met voorgaande keren?

De demonstratie was met zo'n 350 mensen redelijk goed bezocht. Er waren dit jaar iets meer mensen dan in 2015. Opvallend was echter wel dat er dit jaar een stuk minder mensen uit de voor ons bekende anarchistische kringen aanwezig waren. Wat de reden hiervoor is weten we niet, en er is wel een analyse voor nodig om te kijken waar dit aan ligt. Aan de andere kant laat dit wel zien dat we weldegelijk mobilisatiekracht hebben buiten onze eigen kringen.

Hoe verliep het organiseren van de demonstratie?

We zijn de afgelopen twee jaar hard bezig geweest om buiten onze gangbare netwerken verbanden op te bouwen. Dat heeft een begin gevonden met de Gezi-opstand waarbij we in contact zijn gekomen met kameraden met een Turkse en Koerdische achtergrond. Die contacten hebben vorig jaar geleid tot een 1-mei demonstratie en het vervolg dit jaar. Deze banden zijn het afgelopen jaar verder versterkt.

De voorbereidingsgroep was dit jaar sterk uitgebreid en de samenwerking liep over het algemeen soepel. Dit jaar deden o.a. mensen van Doorbraak Nijmegen, het Koerdisch Centrum uit Arnhem, de Democratische Volksvereninging DHD, Internationale Socialisten (IS) Nijmegen en verschillende onafhankelijke mensen mee.

De deelname van IS was voor ons een lastige afweging. We kennen de activisten uit de lokale groep hier in Nijmegen redelijk goed. Zij hadden ons vorig jaar benaderd waarom zij toen niet uitgenodigd waren om mee te organiseren. Het was voor ons lastig een duidelijk lijn hierbij te trekken omdat we aan de ene kant bekend zijn met het centralistische karakter van de Trotskistische organisatie, aan de andere kant het vertrouwen in de lokale activisten. Daarbij komt ook nog dat de andere organisaties waar we contact mee hebben ook geen non-hiërarchische organisaties zijn, toch willen we hun achterban bereiken. We hebben een afweging gemaakt op ons ons eigen vermogen te vertrouwen om het libertaire karakter van de demonstratie te waarborgen en beïnvloeden. We hebben daar wel duidelijke afwegingen gemaakt en zien geen belang bij het uitnodigen van andere verdere autoritaire en parlementaire groepen. Uiteindelijk kijken we daar als AGN positief op terug.

Een 1 mei-demonstratie lijkt vandaag de dag vooral iets voor anarchisten, socialisten en communisten te zijn. Lukt het jullie om ook breder te mobiliseren?

Dit gaat moeizaam en vraagt veel creativiteit, gewaagdheid en inspanning. We hebben naar promotiemateriaal gezocht met een herkenbaar en strijdbare, maar ook open uitstraling. Dit geldt voor zowel de website (www.1mei.org) als voor de rest van het promotiemateriaal als posters en flyers. We kijken kritisch naar ons taalgebruik en proberen te zorgen dat deze begrijpelijk en toegankelijk is. Ook hebben we goed gekeken naar waar we het promotiemateriaal hebben verspreid, zoals langs de route van de demonstratie, in de armere en achtergesteldere wijken van Nijmegen en openbare plekken als bibliotheken, kroegen etc. Ons belang is om sociale strijd weer te normaliseren.

We hopen dat we hiermee ook inspiratie bieden voor de verdere anarchistische beweging om naar buiten te treden en de verbinding met de maatschappij weer aan te gaan. Deze connectie zijn we de afgelopen decenia verloren, en hierdoor is onze beweging in isolement geraakt. Willen we daar uit komen, dan moeten we doordacht handelen. Het verzet moet weer gepopulariseerd worden.

Betekent het eventueel breder kunnen mobiliseren ook dat er in Nijmegen een brede beweging wordt opgebouwd? Wat kan je hierover vertellen? Wat zijn de moeilijkheden die jullie hierbij ondervinden en welke dingen lopen juist heel goed?

Een brede beweging bouwen is niet makkelijk. En dat gaat ons ook af met vallen en opstaan, zeker in een tijd waar Nederland toch steeds weer binnen het oog van de sociale storm weet te blijven.

We lopen tegen allerhande cultuurverschillen aan, van taalbarrières tot de vanzelfsprekendheid van de groepen waar we contact mee hebben om met de overheid samen te werken. Voor ons is het hier mee om weten te gaan en toch dicht bij de eigen ideeën te blijven in de Nederlandse context onderdeel van sociale strijd. Alleen maar praten met mensen uit je eigen straatje leidt uiteindelijk alleen maar tot isolatie, dat heeft het afgelopen decennium toch wel bewezen.

We hebben de afgelopen jaren stappen gezet en nieuwe vrienden en kameraden gemaakt. Deze ervaringen zijn waardevol en we zetten er op in deze verder uit te breiden.